Het zijn met recht onzeker makende tijden waarin wij leven. In de media struikelt het ene incident over het andere en pagina na pagina wordt geregeerd door; president Trump, de Brexit, de handelsoorlogen, de vluchtelingenproblematiek, de spanningen binnen de Europese Unie – in het bijzonder de recente voorgenomen ‘feest-uitgaven’ door de Italiaanse overheid – en de herhaalde boodschap dat de wereldeconomie over haar top lijkt te zijn. Kortom: de beleggingsomgeving kan beleggers in verwarring brengen, onzeker maken en wellicht de vraag oproepen of wij als vermogensbeheerder nog vertrouwen durven te hebben in de ontwikkelingen binnen de financiële markten.
Wereldeconomie
Met name op basis van het, inmiddels langslepende, handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China is het IMF somberder over de perspectieven van de wereldeconomie. Zij schat de risico’s voor het vertrouwen, de beurskoersen en het investeringsklimaat sinds enige tijd hoger in. De kans is reëel dat het IMF, bij haar outlook voor oktober, de groeicijfers voor de wereldeconomie licht naar beneden bijstelt. Ook de OESO waarschuwt voor een lichte stagnatie van de groei van de wereldeconomie en ziet het vertrouwen van ondernemers afnemen. De OESO heeft de groeicijfers om die reden 0,2% naar beneden bijgesteld en de verschillen qua groeicijfers tussen de landen nemen toe. De groei van de Amerikaanse economie geeft echter nog weinig reden tot pessimisme, integendeel: De Federal Reserve (FED) heeft de groei voor de VS zelfs met 0,3% naar boven bijgesteld. De werkloosheid ligt op een historisch dieptepunt en de periode van aanhoudende economische groei is nog niet eerder zo lang geweest. Wel zag de FED zich onlangs genoodzaakt de basisrente met 0,25% te verhogen. De kapitaalmarktrente steeg korte tijd later tot boven de 3%, waardoor er enige nervositeit op de financiële markten ontstond.
Verenigde Staten
Begin oktober werd bekend dat er tussen de VS en Canada een nieuw handelsverdrag is gesloten. Dit, door de VS afgedwongen en op onderdelen weliswaar slechtere, verdrag zal de onrust in deze regio gaan beperken. Op detailniveau spelen er echter serieuze spanningen en moeten de posities over en weer opnieuw ‘geschikt’ worden. Met deze recente ontwikkeling is eens te meer aangetoond dat president Trump, in het kader van zijn ‘America First policy’, vooral harde onderhandelingen wil voeren alvorens tot een deal te komen. Wij hebben in eerdere maandbrieven aangegeven dat Trump er uiteindelijk op uit is met partijen een deal te sluiten. De deal tussen de VS en China is vooral een kwestie van tijd en het zou ons niet verbazen als deze deal niet lang meer op zich laat wachten. Hoe de financiële markten hier vervolgens op reageren, laat zich niet gemakkelijk raden. Met name de door Trump aangesproken landen zouden met een ‘kater’ kunnen blijven zitten en in de toekomst minder enthousiast met de VS zaken willen doen. Om die reden verwachten wij bij een deal zeker geen hosanna-stemming.
Europa
De economische ontwikkelingen in Europa zijn beduidend minder gunstig dan die in de VS. Niet voor niets is er in Europa, in tegenstelling tot in de VS, nog sprake van een monetair stimuleringsbeleid. Het vertrouwen in een bestendig economisch herstel daalt en verzwakt de positie van de euro ten opzichte van de dollar, temeer omdat de rente in de VS juist verder oploopt. Binnen de EU lijkt de groei te stagneren en de politieke spanningen tussen landen een permanent karakter te krijgen. Op vele gebieden heersen er grote meningsverschillen, wat niet goed is voor de eenheid naar buiten en voor het aanzien in de wereld nog minder. De groei van de aandelenbeurzen staat in schril contrast met die in de VS. De handelsdeal tussen de VS en Europa heeft het wantrouwen jegens Trump zeker niet weggenomen.
Opkomende markten
Meer dan andere markten hebben Emerging Markets last van de politieke onrust in de wereld. Vooral door de handelsbelemmerende maatregelen kunnen deze landen minder exporteren en stagneert daarmee de groei van de economie. De lokale valuta levert daarbij enorm aan koopkracht in omdat de dollar sterk in waarde is gestegen, hierdoor stagneert de economische groei nog eens extra. De vaak hoge schuld in deze landen noteert grotendeels in dollars en legt een steeds zwaardere hypotheek op de aflossingscapaciteit van deze landen. In veel landen loopt de inflatie sterk op en stijgt daardoor de rente in lokale valuta naar extreme hoogten. Het verleden leert ons echter dat het tij snel kan keren en dat Emerging Markets redelijk wendbaar zijn.
Wat ons te wachten staat?
Zeker is dat veel onzeker blijft… Europa vecht voor haar toekomst, de VS probeert haar hegemonie in de wereld te behouden, Rusland ondervindt steeds meer hinder van de boycot van de Westerse landen, de positie van Poetin verzwakt zienderogen en China zal binnenkort keuzes moeten maken. De individuele burger zoekt houvast en eist onomwonden stevige maatregelen van haar politieke vertegenwoordigers. Maar na een lange periode van afzien wenst de burger ook wereldwijd te profiteren van het economisch herstel en hij gedraagt zich daar ook naar. Meer dan ooit trekt de burger de portemonnee en durft hij te vertrouwen op een gezonde ontwikkeling van de koopkracht. Bedrijven merken dit aan hun doorgaans goed gevulde orderportefeuilles. Overheden zien mede daardoor de inkomsten sterk stijgen en hebben meer ruimte om politieke wensen te vervullen. Hoewel er hier een daar een groene lamp op oranje springt, staan de meeste seinen nog op groen! Tegelijkertijd zal de beweeglijkheid van de aandelenkoersen vermoedelijk wat groter worden. Ervaren beleggers halen hier hun neus voor op, maar bij beginnende beleggers levert het soms knikkende knieën op…
