Ondanks de grote onzekerheden rondom het coronavirus en de verregaande maatregelen wereldwijd, hebben we een geweldig beursjaar achter de rug. Maar zoals altijd spelen er weer nieuwe zaken die de gemoederen van beleggers bezighouden. Dit keer betreft het een samenloop van onzekere factoren.

Wat speelt er allemaal?

De spanningen in het grensgebied Rusland-Oekraïne eisen momenteel de aandacht op van de wereldleiders, omdat de direct betrokken regeringsleiders zich realiseren dat er weinig voor nodig is om de vlam in de pan te laten slaan. In menig land, waaronder de Verenigde Staten en veel landen in Europa, steekt het rechtsradicalisme de kop op en nemen mede daardoor de interne maatschappelijke spanningen en conflicten in betreffende landen toe. De toenemende maatschappelijke onrust in Oost-Europese landen speelt Poetin weliswaar in de kaart, maar neemt de onderliggende onvrede bij de burgers van die landen niet weg. De welvaartsverschillen tussen rijk en arm, tussen jong en oud en niet te vergeten tussen rijke en arme werelddelen nemen snel toe, wat op diverse vlakken tot veel onrust leidt.

Onvoorspelbare situaties

Maar ook de beleidsverschillen in de strijd tegen corona door landen binnen Europa, tast de Europese gemeenschapszin aan en verzwakt daarmee het draagvlak voor een daadkrachtige aanpak. Dit werkt, in combinatie met de snel stijgende energieprijzen – en daarmee de inflatie –  een toenemende onzekerheid onder consumenten in de hand. Dit zal op haar beurt het koopgedrag van consumenten de komende periode flink kunnen gaan beïnvloeden.

Daar komt bij dat de kapitaalmarktrente in reactie op de hogere inflatie flink is gestegen en tussentijds forse koersschommelingen in de belangrijkste valuta bewerkstelligt. De voorgenomen enorme investeringen door overheden conflicteren in toenemende mate met de capaciteit op de arbeidsmarkt. De hoge ambities op het terrein van klimaatverbetering en CO2-terugdringing komen hierdoor echter serieus in gevaar. Kortom, onzekerheid troef en situaties waarvan de afloop zich niet makkelijk laat voorspellen.

Beleggers kunnen door deze ontwikkelingen kopschuw raken en minder vertrouwen krijgen in de toekomstige sociaaleconomische ontwikkelingen en daarmee hun beleggingen. Wij verwachten dat de beweeglijkheid van aandelenkoersen (en daarmee van aandelenbeurzen) dit jaar dan ook sterk zal toenemen. Tegelijkertijd zit er veel herstelpotentie in de markt door de enorme investeringsbedragen die een weg zoeken naar goede en profijtelijke bestemmingen.

Wat zou de markt uit balans kunnen brengen?

De vraag is: wat zou de markt tijdelijk serieus uit balans kunnen brengen? Ons inziens zijn dat een eventuele inval van Rusland in de Oekraïne, een onverwachte grote crisis binnen de Europese Gemeenschap, een ineenstorting van de volledige Chinese vastgoedmarkt, een nieuw ernstiger en besmettelijker virus dat ergens in de wereld onverwacht de kop opsteekt en een door de financiële autoriteiten niet in toom te houden inflatie.

  • Een eventuele inval van Rusland in de Oekraïne zal de nervositeit onder beleggers sterk doen groeien en zouden voor stevige koersdalingen kunnen zorgen. Tegelijkertijd is de kans dat dit conflict lokaal zal worden beslecht, vrij groot en zal het uiteindelijk niet veel effect hebben op de groei van de wereldeconomie.
  • Een grote crisis binnen Europa zal ons werelddeel bovendien veel slecht doen. Europa speelt nu al op het wereldtoneel een bescheiden rol en zal zichzelf in dat geval grotendeels buiten spel plaatsen. De aantrekkelijkheid van Europa onder beleggers zal hierdoor af kunnen nemen en de koersontwikkeling onder druk kunnen zetten.
  • Een ineenstorting van de vastgoedmarkt in China zal in de eerste plaats vooral schadelijk zijn voor China zelf. Nu al grijpt het centraal gezag in China regelmatig in en probeert hiermee een economisch fiasco en een vertrouwenscrisis te voorkomen.
  • Een nieuw en ernstiger coronavirus zou verder desastreus kunnen zijn. Veel overheidsreserves zijn reeds ingezet, waardoor allerhande steunprogramma’s niet meer of niet meer zo royaal opgetuigd kunnen worden. Een dergelijk scenario zou heel veel ondernemers financieel onderuithalen en het herstel van de economie stevig in de wielen rijden.
  • Een uit de hand lopende inflatie zal het vertrouwen in de economie tot slot fundamenteel aantasten en de onrust onder consumenten daarmee verder aanwakkeren. De werkenden zullen harde inkomenseisen stellen en een compensatie willen hebben voor de hoog blijvende inflatie. In dat geval is de kans op een terugkeer van de vroegere loon-prijsspiraal alleszins reëel. Mede omdat het instrumentarium van de Centrale Banken op dit moment veel minder slagkracht heeft.

Kortom, meer dan voldoende stof tot nadenken over de uiteenlopende risico’s die ons nu omringen.

Beleggers moeten risico’s accepteren

We zijn van mening dat In veruit de meeste gevallen de soep niet zo heet gegeten wordt als zij wordt opgediend. Hoewel de beleggingsrisico’s zoals hierboven omschreven in 2022 kunnen optreden, zijn deze risico’s of overwegend lokaal of met overheidsingrijpen beheersbaar te houden. Wel kan het sentiment onder beleggers er flink door worden beïnvloed en voor tijdelijke stevige koersschommelingen zorgen. Dit is echter een regelmatig terugkerend fenomeen dat wij als beleggers moeten accepteren.

Beleggers hebben baat bij nervositeit en onzekerheid

Ik heb wel vaker geschreven dat dankzij dit soort tijdelijke onzekerheden en marktspanningen er op termijn rendement kan worden gemaakt. Aandelenmarkten (en dus beleggers) hebben op langere termijn baat bij nervositeit en onzekerheid. Op het moment zelf voelt dat echter nooit comfortabel. Ervaren lange termijn beleggers hebben na verloop van jaren echter voldoende vet op de botten opgebouwd tegen dit soort omstandigheden en zijn daarmee beter bestand tegen tussentijdse beurscorrecties.

Mede namens alle collega’s wens ik u een goed en gezond beleggingsjaar toe!

> Lees hier de terugblik op het beursjaar 2021

Peter van der Slikke Peter (1953) is de grondlegger van iBeleggen. Als gedreven leider inspireert hij zijn teamleden en klanten met presentaties en boeken over de financiële wereld.