Uit een studie van de AFM vorige maand blijkt dat bijna de helft van de Nederlanders beschikt over voldoende financiële buffer om te kunnen beleggen. Toch belegt slechts een kwart* van de Nederlandse huishoudens. En dat terwijl uit het onderzoek blijkt dat beleggers vaak beter af zijn dan spaarders. Waarom durven spaarders de stap niet te nemen?

* Dit ligt in lijn met het Europese gemiddelde, maar de hoogte van het belegd vermogen ligt in Nederland lager. Verondersteld wordt dat dit komt door het feit dat Nederlanders al vermogen opbouwen door middel van hun pensioen.

Veel spaarders durven niet te beleggen

Een belangrijke reden van spaarders om niet te beleggen is de soms sterke koersbewegingen. Die zouden hen onzeker en onrustig maken. Iemand die op 1 januari 2022 een bedrag van 100.000 euro in de AEX zou hebben belegd, had ruim 9 weken later een verlies van 17.700 euro. Bij een goed gespreide portefeuille in aandelen (ons portefeuilleprofiel Rood) zou dit verlies 8.800 euro zijn geweest.

De spaarder heeft nog steeds 100.000 euro op zijn spaarrekening staan. Hij maakt dan wel geen rendement, maar krijgt daarvoor wel de nodige financiële rust terug. Dat spaarders voor deze rust op langere termijn vaak een stevige prijs betalen, lijkt hen niet te deren.

Beleggers vaak beter af dan spaarders

De studie van de AFM leert ook dat beleggers beter af zijn dan spaarders in ruim driekwart van de simulaties. Hierbij is rekening gehouden met zowel positieve als negatieve scenario’s. Spaarders zijn alleen beter af in met name die scenario’s waarin er sprake is van relatief hoge spaarrentes en koersverliezen op aandelen. De AFM gaat er in dit onderzoek vanuit dat beleggers verstandig beleggen. Zij doelt hierbij op dat de belegger vooral goed gespreid belegt, lage kosten maakt en niet actief handelt.

Is nu een goed instapmoment?

Vanwege de flinke koersdalingen sinds begin dit jaar en sinds de oorlog in Oekraïne, wordt ons vaak gevraagd of dit een goed moment is om geheel of gedeeltelijk in aandelen te stappen. Een onmogelijke vraag, want ook wij weten niet wat er dit jaar, laat staan morgen, gaat gebeuren. Hoe lang gaat de oorlog in Oekraïne nog duren? Hoe ver gaat Poetin met het vernietigen van dit broederland? Hoe snel stijgt het consumentenvertrouwen na het beëindigen van de oorlog? Hoe snel herstelt de wereldeconomie? Kortom, vragen en onduidelijkheden te over.

Het is weliswaar een objectief feit dat de koersen gedaald zijn, maar de aandelenkoersen kunnen gemakkelijk verder dalen bij veel meer tegenwind. Wel leert het verleden ons dat na een crisis of oorlog financiële markten snel weer kunnen aantrekken. Het beste instapmoment kunnen we helaas alleen achteraf vaststellen.

Durft u het risico te nemen?

Nu wel of niet instappen is een persoonlijke zaak. De één durft dit wel en de ander kijkt de kat uit de boom. Belangrijk is in elk geval dat u alleen met geld belegt dat u tenminste 5-7 jaar kunt missen, liefst langer.

Beleggen is vooral ook een vorm van gecalculeerd risico’s nemen; risico’s die u als belegger kunt én wilt dragen. Mensen die slapeloze nachten krijgen van beleggen, adviseer ik dringend hieraan niet te beginnen. Hoe mooi het rendement in de toekomst ook mag zijn, het is het opofferen van uw nachtrust nooit waard.

Het hebben van vermogen en de vraag wat ermee te doen geeft altijd een zekere spanning. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de inflatie in maart 2022 opgelopen tot 9,7%, dus ook voor spaarders is het vermogensverlies dit jaar aanzienlijk.

Gelukkig mogen wij ons verheugen woonachtig te zijn in een democratisch en vrij land, met een wereldwijd gezien hoge levensstandaard. Voor de meeste beleggers is dit veel meer dan een schrale troost. En de toekomst? Die blijft onzeker, maar ook kansrijk.


Heeft u vragen of opmerkingen?

Mocht u met een van onze adviseurs van gedachten willen wisselen over dit onderwerp of over de onderwerpen in onze andere blogs? Neem dan gerust contact met ons op. Wij staan u graag te woord.

Peter van der Slikke Peter (1953) is de grondlegger van iBeleggen. Als gedreven leider inspireert hij zijn teamleden en klanten met presentaties en boeken over de financiële wereld.